Ở những nhà yến còn lại, mẫu chim yến sống, phân chim yến và tổ yến đều âm tính với virút H5N1, không có sự lây nhiễm giữa các nhà yến trong vùng.
Chúng tôi đã trao đổi với những người làm kỹ thuật ở Malaysia, Indonesia và Thái Lan, họ đã xác nhận là trong hơn 50 năm nghề nuôi yến ở Indonesia, gần 20 năm nghề nuôi yến ở Malaysia và hơn 10 năm nghề nuôi yến ở Thái Lan, chưa phát hiện trường hợp nào chim yến chết vì nhiễm virút H5N1.
Cùng cách xây dựng và trang bị kỹ thuật nhà nuôi chim yến như các nước trên, tại sao ở Việt Nam mới phát triển chưa được 10 năm đã xảy ra chim chết vì bị nhiễm virút H5N1?
|
Tổ yến có giá trị cao là nguồn xuất khẩu thu ngoại tệ lớn. Sản lượng tổ yến trên thế giới hiện nay gần 4.000 tấn/năm, doanh thu thương mại 6-7 tỉ USD/năm. Indonesia có khoảng 2.300 tấn/năm với khoảng 80 triệu con chim yến. Malaysia có khoảng 300 tấn/năm với khoảng 10 triệu con chim. Ở Việt Nam, nghề nuôi chim yến mới phát triển, sản lượng tổ yến đảo và tổ yến nuôi chỉ khoảng 10 tấn/năm. |
Các cơ quan quản lý ở Phan Rang - Tháp Chàm đã giúp trả lời là chim tơ chết phát khởi từ môi trường quá nóng bức và quá dơ. Và sau khi chết, chim bị virút H5N1 xâm nhập đã lây nhiễm đến chim lớn trong nhà yến.
Nhà yến Thanh Bình là một rạp hát, chỉ được cải tạo và sửa chữa tạm bợ hệ thống thông thoáng gió. Chim yến tự nhiên vào trú ở, số lượng chim sống lên tới 10.000 con vào mùa chim sinh sản. Từ giữa tháng 3 đến nay, nhiệt độ của khu vực Phan Rang - Tháp Chàm lúc 13g-16g thường trên 39OC, có ngày lên trên 40OC, rất hanh khô. Xử lý nhiệt độ không tốt sẽ giết chết chim yến tơ. Hơn nữa, nếu bắt chim tơ sống trong môi trường quá dơ bẩn, phân chim yến không được dọn dẹp vệ sinh sẽ phân hủy làm chim tơ chết ngạt khi phải liên tục hít thở không khí bị nhiễm khí độc cao.
Ở Malaysia, trước những năm 2000, đã có những quy định quản lý nhà yến từ việc cấp phép xây dựng, vệ sinh phòng dịch, tiêu độc khử trùng cho các nhà nuôi chim yến. Việc vệ sinh phòng dịch, tiêu độc khử trùng định kỳ, các chủ nhà yến ở Malaysia gần như nghiêm túc thực hiện. Ở đây có nhiều công ty ký hợp đồng với các chủ nhà yến đảm nhận định kỳ vệ sinh tiêu độc khử trùng, lấy tổ, sửa chữa những hư hỏng trong nhà yến. Nhà yến được vệ sinh định kỳ, chất lượng tổ sẽ tốt hơn, hàm lượng khí độc trong tổ yến giảm, trong đó chỉ tiêu hàm lượng NO2 chỉ cho phép có trong tổ yến đã tinh chế là dưới 70 ppm. Ở Malaysia cũng quy định không được dùng phân chim yến tươi tạo mùi cho nhà yến mới để lôi cuốn chim về ở, vì trong phân chim yến có rất nhiều vi khuẩn, vi trùng lưu trú có thể mang mầm bệnh lây truyền từ nhà yến này đến nhà yến khác.
Ở Việt Nam hiện có 2.500-3.000 nhà yến, phần lớn xây theo cách của nhà yến ở Indonesia, Malaysia..., không tính toán đến môi trường khí hậu tại chỗ có điểm khác với các nước này. Việc vệ sinh định kỳ đem phân ra khỏi nhà yến tiêu hủy là điều hiếm có. Phân chim được bán lại cho những nhà yến mới để lôi cuốn chim yến về, đã lây nhiễm côn trùng địch hại và trứng của các côn trùng này, các vi khuẩn, vi trùng, virút trong phân của nhà yến cũ qua nhà yến mới. Nhiều nhà yến ở TP.HCM có nhà có vài ngàn chim yến, phân chim không được dọn dẹp mà chủ nhà yến lại cho ngâm nước để tạo mùi nhằm lôi cuốn thêm nhiều con chim yến mới về, làm xấu đi môi trường sống, tác hại xấu với sức khỏe của những người sống xung quanh. Các khí độc này bốc lên thấm vào tổ yến, khí NH3 thấm nhiều vào tổ yến thì tổ có màu vàng cam, khí NO2 thấm nhiều thì tổ yến có màu sậm.
Để nghề nuôi chim yến phát triển bền vững, nghề nuôi chim yến ở Việt Nam cần được thể chế hóa một cách rõ ràng. Điều này sẽ giúp các chủ nhà yến tuân thủ pháp luật làm tốt công việc vệ sinh phòng dịch để bảo vệ đàn chim yến và bảo đảm sức khỏe cho những người xung quanh.
xaydungnhayen.com( Theo tuoitre)
